1. Truyện
  2. Hàn Môn Kiêu Sĩ
  3. Chương 551: Quan mới xử án (hạ).

Hàn Môn Kiêu Sĩ

Chương 551: Quan mới xử án (hạ).
Chương trước
Chương sau
Chương 551: Quan mới xử án (hạ).Chương 551: Quan mới xử án (hạ).
Trong khoảng thời gian chờ đợi bị cáo, Lý Diên Khánh cũng không rảnh rỗi, hắn chuyển tới hậu đường bàn bạc tình tiết vụ án với Mạc Tuấn. Mặc dù hắn dùng lý do ‘Kéo dài chuyện xử lý gấp’ phạt tụng sư và nguyên cáo, nhưng dù sao đây là vụ án đầu tiên từ khi hắn nhận chức tại huyện Gia Ngư, hắn cũng không muốn phớt lờ.
Mạc Tuấn xem xong cáo trạng liền cười nói với Lý Diên Khánh:
- Tống Tiểu Ất này mượn một ngàn quan tiền vào mùa hè năm ngoái, hắn mua cửa hàng vào mùa thu năm ngoái, thời gian nối liền rất tốt. Trong này có hai vấn đề. Thứ nhất, pháp luật Đại Tống không thừa nhận đạo lý cha nợ con trả, người đã chết rồi, như vậy trên pháp lý có thể không cần trả lại khoản tiền này. Tiếp theo phải xem số tiền kia có đảm bảo hay không, nếu có người đảm bảm, số tiền kia sẽ do người đảm báo trả, nếu có vật phẩm đảm bảo, vậy nguyên cáo có thể yêu cầu dùng vật phẩm đảm bảo đề gán nợ. Nhưng trên khế ước mượn tiền viết khá mập mờ, chỉ cói là cam đoan trả lại vốn và lãi, cam đoan này có ý gì, thì phải cần phải hai bên có ước định miệng hay không?
Lý Diên Khánh nghi ngờ hỏi:
- Đã không có đạo lý cha nợ con trả, vậy tại sao nguyên cáo nhất định muốn tiếp cận cửa hàng chứ?
- Có lẽ họ cho rằng tiền vay được là để mua cửa hàng, vậy cửa hàng này chính là vật phẩm cam đoan mà Tống Tiểu Ất nhắc tới. Họ muốn thuyên chuyển lý giải, biến cửa hàng thành vật đảm bảo. Chẳng qua, cửa hàng này rốt cuộc dùng bao nhiêu tiền để mua, đây là một vấn đề. Nếu như khu vực tương đối tốt, ta đoán chừng không chỉ một ngàn quan tiền. Có một khả năng chính là Tống Tiểu Ất không đủ tiền mua cửa hàng, liền hỏi mượn nguyên cáo một ngàn quan tiền.
Lý Diên Khánh gật đầu, khả năng này rất lớn, hắn lại hỏi:
- Vậy theo tiên sinh, vụ án này nên phán thế nào?
Mạc Tuấn khẽ cười nói:
- Vụ án dân sự tại Châu Huyện chú ý tới sáu chữ ‘hợp tình, hợp pháp, hợp lý’. Huyện Quân chỉ cần nắm chắc sáu chữ này, chiếu cố tới lợi ích của nguyên cáo và bị cáo, vụ án này sẽ dễ phán quyết. Chẳng qua trước khi phán quyết tốt nhất tìm hiểu rõ tình hình, đừng nghe lời từ hai bên.
Lý Diên Khánh vui vẻ cười nói:
- Nghe vua nói một buổi, hơn hẳn đọc sách mười năm, ta biết nên làm gì bây giờ.
Lúc này, một nha dịch tiến vào bẩm báo:
- Khởi bẩm Huyện Quân, bị báo cùng cò mồi trung gian đều đã đưa tới rồi!
Lý Diên Khánh đứng dậy:
- Chúng ta đi xem vụ án này một chút!
…
Một tiếng kinh đường mộc vang lên, bản án lại khai đường thẩm tra xử lý. Lý Diên Khánh quát:
- Dẫn cò mồi tới!
Kinh tế hàng hóa Đại Tống phát triển mạnh, quản lý khế ước cũng rất hoàn thiện, một số giao dịch như đất đai, mua bán nhà cửa còn có khế ước tiêu chuẩn do quan phương đặt ra. Loại giao dịch vay mượn phổ thông thế này nhất định phải có cò mồi chứng kiến ký tên, khế ước chép thành ba phần, hai bên vay mượn mỗi người một phần, cò mồi đứng giữa cầm một phần. Nếu như tranh chấp quan phủ chỉ nhận khế ước, giấy trắng mực đen, đặt bút làm chuẩn.
Tinh thần khế ước triều Tống vượt xa sau này, ví dụ đơn giản như quân chủ triều Tống thường sẽ hạ chiếu đặc xá một số nợ nần công tư, lấy đó để cứu giúp dân chúng. Nhưng đối với người cho vay gặp phải loại ân xá này lại không hề công bằng, cho nên rất nhiều người cho vay nợ đều đặc biệt thêm vào điều khoản ‘đảm bảo ân xá’, tránh cho tiền vay nợ bị quân vương đại xá ảnh hưởng.
Một khi hai bên tranh chấp thưa kiện, cho dù người mượn tiền đề xuất quân vương ân xá làm lý do, yêu cầu miễn trừ nợ nần, quan phủ cũng không có cách nào. Dù sao điều khoản ‘đảm bảo ân xá’ viết ở đó, quan phủ chỉ có thể nhận khế ước. Trong ‘Tống Hình Thống’ cũng có quy định rõ ràng, ‘Công tư lấy tài vật người đưa ra, xử lý theo khế ước riêng, quan phủ không được xử lý’, chính là nói ‘bảo đảm ân xá’ có thể đối kháng ân xá.
Giống như vụ án hôm nay thì tương đối đặc thù, hai bên vay mượn giấy trắng mực đen là phải trả tiền, nhưng người vay tiền đã chết, khoản tiền này cần vợ con tiếp tục hoàn trả hay không, vấn đề này không có quy định rõ ràng trước thời Bắc Tống, phía quan phương có khuynh hướng không cần hoàn tiền, chỉ là không có điều khoản pháp luật cụ thể để dựa vào.
Mãi đến lúc Quang Tông nam Tống mới lập pháp rõ ràng, ‘Làm trái nợ trà muối tiền vật, chỉ người thiếu nợ người bảo lãnh và vật bảo đảm hoàn trả, không liên quan tới thân thích vợ con đã tái giá’.
Nhưng trong hình luật triều Tống hiện giờ cũng có điều khoản rõ ràng, chỉ phá án dựa vào kinh nghiệm của quan phủ, cho nên phía chủ nợ mới mời tụng sư tinh thông pháp luật tới thưa kiện giúp.
Người trung gian gọi là Dương Xuyên Nhi, là một cò mồi. Gã thúc đẩy hai bên giao dịch, cũng không phải người bảo đảm nợ nần. Gã vội vàng tiến tới khom người thi lễ:
- Tiểu nhân Dương Xuyên Nhi tham kiến Huyện Quân!
- Trong tay ngươi có một phần khế ước đúng không?
- Có! Tiểu nhân đã mang tới.
Dương Xuyên Nhi vội vàng trình lên, nha dịch giao khế ước cho Lý Diên Khánh. Lý Diên Khánh giao cả khế ước của bị cáo cho Mạc Tuấn, để gã thẩm tra đối chiếu. Ngoài Mạc Tuấn, bên cạnh còn có Pháp tào ghi chép ngồi bên cạnh, chức trách của gã là tốc kí, nhanh chóng ghi chép lời hỏi và câu trả lời của Huyện Lệnh lại.
Lý Diên Khánh lại hỏi:
- Ngoài khế ước ra, hai bên còn có ước định miệng gì? Giống như loại hình đảm bảo.
- Hồi bẩm Huyện Quân, lúc ấy Tống Tiểu Ất liên tục cam đoan nhất định sẽ trả lại tiền, thực sự không có vật gì đảm bảo. Chẳng qua hắn cũng nói vay tiền chủ yếu để mua cửa hàng, trong tay hắn không đủ tiền, cho nên mượn một ngàn quan tiền, chia ba năm trả lại hết, lợi tức hàng tháng một ly, tiếc rằng hắn đã chết rồi, chuyện liền phiền toái.
Lý Diên Khánh lại hỏi:
- Không có đảm bảo, sao Hạ Lão Lục lại cho mượn tiền?
- Khởi bẩm Huyện Quân, bởi vì Tống Tiểu Ất không phải lần đầu mượn tiền. Trước kia hắn cũng mượn nhiều lần, đều trả tiền đúng hạn, uy tín rất tốt, cho nên lần này Hạ Lão Lục cũng không cần hắn đảm bảo.
Lý Diên Khánh gật đầu:
- Ngươi lui xuống trước đi, chờ lát nữa ta sẽ gọi ngươi.
Dương Xuyên Nhi lui xuống. Lý Diên Khánh lại vỗ kinh đường mộc:
- Dẫn bị cáo tới!
Một người phụ nữ trẻ tuổi mặc đồ trắng toàn thân bị dẫn tới, tuổi nàng cũng chỉ hai mươi mấy, dáng dấp thanh tú. Nàng tiến lên quỳ xuống, buồn bã nói:
- Tiểu nữ tử Giang thị khấu kiến Huyện Quân đại nhân!
Khó trách Huyện Lệnh tiền nhiệm phán nàng không cần trả nợ, nữ tử này vừa nhìn trời sinh yếu thế, vừa thấy là yêu. Lý Diên Khánh liền nói:
- Trả lời, không cần quỳ xuống!
- Vâng!
Người phụ nữ trẻ đứng dậy, cúi đầu không nói.
- Ta hỏi ngươi trước, khi trượng phu của ngươi còn sống mượn một quan tiền, ngươi có biết chuyện này không?
- Đầu tiên tiểu nữ không biết, về sau lúc thu dọn di vật của tiên phu mới biết được một ngàn quan tiền vay.
- Trượng phu ngươi mua cửa hàng bỏ ra tổng cộng bao nhiêu tiền?


- Hồi bẩm Huyện Quân đại nhân, đầu tiên tiểu nữ tử không biết, về sau thu dọn di vật mới biết được bỏ ra bốn ngàn quan tiền.
- Sau khi trượng phu ngươi qua đời để lại cho ngươi bao nhiêu tiền?
- Đại khái năm trăm quan tiền, nhưng mua mộ địa an táng tiên phu đã bỏ ra hai trăm quan, trên thực tế tiểu nữ tử chỉ có ba trăm quan tiền, còn phải nuôi dưỡng con nhỏ, nếu không có tiền thuê cửa hàng này, tiểu nữ tử không có cách nào sống được.
- Cửa hàng của ngươi làm nghề nghiệp gì? Tiền thuê mỗi tháng bao nhiêu?
- Cửa hàng mở quán rượu, tiền thuê mỗi tháng hai mươi quan.
Lý Diên Khánh thầm gật đầu, ở địa phương nhỏ như Gia Ngư lại có tiền thuê hai mươi quan, nói rõ khu vực cửa hàng cực kỳ tốt, khó trách Hạ Lão Lục muốn cửa hàng này.
Lý Diên Khánh trầm tư một lát rồi hỏi:
- Bản quan lại hỏi ngươi một vấn đề riêng, con của ngươi bao nhiêu tuổi, ngươi có chuẩn bị tái giá hay không?
Người phụ nữ trẻ đỏ mặt, qua hồi lâu nói:
- Con ta vừa qua ba tuổi, về phần có tái giá hay không, do nhà mẹ đẻ của ta làm chủ.
- Lui ra đi!
Người phụ nữ trẻ thi lễ vạn phúc, đi theo nha dịch chờ dưới hiên đông. Lúc này, Lý Diên Khánh nói với Pháp Tào ghi chép:
- Ngươi đi mang khế ước cửa hàng kia tới đây, lại đi tìm cò mồi trung gian giao dịch trang trạch tới đây, ta có lời hỏi hắn.
Pháp Tào đứng dậy lui xuống. Lý Diên Khánh lại lui xuống đường nghỉ ngơi. Một trà đồng tiến đến dâng trà cho hắn, Mạc Tuấn cười nói:
- Xem ra Huyện Quân đã biết phán vụ án này thế nào.
Lý Diên Khánh nhấp một ngụm trà, gật đầu nói:
- Nhìn xem cò mồi trang trạch nói thế nào?
Không bao lâu, nha dịch tiến tới bẩm báo:
- Khởi bẩm Huyện Quân, cò mồi trang trạch đã đưa tới rồi!
Lý Diên Khánh uống trà xong, lúc này mới trở lại đại đường.
Cò mồi trang trạch là một nam tử cao gầy ba mươi mấy tuổi, gã khom người thi lễ:
- Không biết Huyện Quân tìm tiểu nhân ra tòa có chuyện gì?
- Ngươi tên là gì? Làm cò mồi trang trạch bao nhiêu năm rồi?
- Tiểu nhân tên Tưởng Ngũ Lang, làm cò mồi trang trạch gần mười năm, xếp hạng ba trong số cò mồi trang trạch trong huyện.
Lý Diên Khánh để nha dịch đưa khế ước cho gã, hỏi:
- Khoản giao dịch này là ngươi đứng giữa sao?
Tưởng Ngũ Lang nhìn một chút gật đầu nói:
- Chính là tiểu nhân đứng giữa, là chuyện mùa thu năm ngoái.
- Vụ mua bán phòng ốc này có gì đặc thù?
Tưởng Ngũ Lang suy nghĩ một chút rồi nói:
- Tất cả đều rất bình thường, dường như bên mua và bên bán lớn lên với nhau từ nhỏ, quan hệ cực kỳ tốt. Bởi vì người bán muốn tới kinh thành mưu sinh, liền bán rẻ cửa hàng này cho Tống Tiểu Ất, chỉ bán bốn ngàn quan. Tống Tiểu Ất nóng lòng mua cửa hàng, không tiếc đi vay tiền.
- Vậy ngươi cho rằng cửa hàng này bình thường bán được bao nhiêu tiền?
- Khu vực của nó rất tốt, nằm bên cạnh miếu Thành Hoàng, làm ăn nhiều năm như vậy vẫn luôn tốt đẹp, ta cho rằng bình thường sẽ bán được sáu ngàn quan.
Lý Diên Khánh gật đầu:
- Tạm thời chỉ hỏi ngươi như vậy, ngươi không cần đi đâu, chờ lát nữa còn có chuyện tìm ngươi!
- Tiểu nhân không dám!
Tưởng Ngũ Lang thi lễ, cũng lui xuống.
Lúc này, Lý Diên Khánh đã hoàn toàn hiểu được, trên danh nghĩa là vay mượn, thực tế là tranh đoạt bất động sản. Mặc dù người vay chết rồi, trong tình lý có thể không cần trả lại tiền, phán quyết của quan phủ trước đây là không cần trả tiền, nhưng bất kỳ vụ án nào cũng có tính đặc thù của mình, không thể rập khuôn phán quyết của quan phủ khác, nhất là chủ nợ tin tưởng uy tín của người mượn tiền mới không cần vật phẩm bảo đảm, hành vi tin tưởng lẫn nhau này đáng để nhắc tới, cho nên vụ án này không chỉ thiên hướng về lợi ích của người đi vay, cũng cần phải suy nghĩ lợi ích của chủ nợ.
Nghĩ tới đây, Lý Diên Khánh hô:
- Để toàn bộ nguyên cáo, bị cáo và người trung gian thăng đường!
Nguyên cáo, bị cáo và người trung gian đều ngồi nghỉ ngơi dưới hiên, nghe thấy tiếng gọi, mấy người cùng đi vào đại đường, khom người thi lễ:
- Tham kiến Huyện Quân!
Lý Diên Khánh chậm rãi nói:
- Bản quan đã điều tra kỹ càng, đại khái đã hiểu đầu nguồn câu chuyện, cũng có phán đoán. Hiện giờ ta cho các ngươi một lựa chọn, hiện giờ các ngươi có thể tự mình hòa giải, bản quan sẽ không phán quyết. Nếu như các ngươi không muốn hòa giải, muốn tiếp nhận phán quyết của bản quan, như vậy một khi phán xuống nhất định phải chấp hành, nếu bên nào không chấp nhận, sẽ phải gánh chịu toàn bộ hậu quả, các ngươi có thể suy nghĩ kỹ.
Hạ Lão Lục và tụng sư thương lượng một chút, khom người nói:
- Chúng ta đồng ý tiếp nhận phán quyết!
- Vậy còn ngươi?
Lý Diên Khánh nhìn quả phụ trẻ tuổi.
Quả phụ trẻ buồn bã nói:
- Cầu đại lão gia làm chủ cho tiểu nữ!
Lý Diên Khánh vỗ kinh đường mộc:
- Đã như vậy, liền nghe bản quan tuyên án!

Chương trước Chương sau
Bạn cần đăng nhập để bình luận

truyện liên quan