Hiệp Đạo Xuyên Đường Triều

Chương 1048.1: Lấy con người làm gốc

.- Đung vây a! Pháp là pháp, đức là đức, hai cái tuy có quan hệ gắn bó chặt chẽ như môi với răng, nhưng cũng có những bất đồng. Lý Trị như thoáng chút suy nghĩ gật đầu, bỗng nhiên nói với Trưởng Tôn Vô Kỵ: - Thái úy, trẫm nhớ rõ lúc trước ngươi từng nói với trẫm, ân tình khó tránh khỏi, nhưng ân tình, luật pháp, đạo đức ba cái này nên làm thế nào để cân bằng?
.Trưởng Tôn Vô Kỵ hơi trầm ngâm, nói: - Nhắc tới pháp chế, thì không thể không nhắc đến Tần triều, cải cách Thương Ưởng tuy rằng đổi được một vương triều Tần hùng mạnh, trợ giúp Tần Thủy Hoàng hoàn thành đại nhất thống, nhưng sau khi thống nhất luật pháp quá mức hà khắc, bất cận nhân tình, mất hết nhân đức, cũng không được lâu dài. Nhưng pháp chế cũng không phải không khuyết thiếu, mặc dù là Hán Vũ Đế, ông ta trục xuất bách gia, độc tôn học thuật Nho gia, nhưng cũng đồng thời cường điệu tinh thần pháp chế. Bởi vậy luật pháp của triều đình ta mới có thể chủ trương đức là chính hình là phụ, lễ pháp cùng sử dụng, đức lễ là gốc rễ của chính giáo, hình phạt là chính giáo sử dụng. Đối với hình pháp yêu cầu khoan dung, giản lược, ổn định. Khoan dung ở chỗ lập pháp, tận khả năng làm cho người ta không bị trí vào phạm tội, mặc dù phạm tội thì vẫn yêu cầu được xử lý khoan dung, xử phạt nhẹ nhàng.
.Cuộc đời lão hủ phản đối nhất là phép nghiêm hình nặng của Tần triều, giết người bừa bãi, tội nhẹ trọng hình, cũng hoặc là động chút là phạm tội, đến nỗi dân chúng không biết làm thế nào.
.Lại đến chính là giản lược, luật pháp phải giản lược sáng tỏ, khiến dân chúng và quan viên tận khả năng hiểu rõ nội dung luật pháp, dễ dàng cho việc nắm giữ. Quyết không thể khiến cho luật pháp rườm rà, hỗn độn, trước sau trùng nhau, mâu thuẫn lẫn nhau. Về phần ổn định, dĩ nhiên yêu cầu mỗi một luật pháp đều trải qua thiên chuy bách luyện (qua muôn ngàn thử thách), một khi luật pháp được ban bố, sẽ không dễ dàng thay đổi, một khi luật pháp mất đi tính ổn định, vậy pháp cũng không phải là pháp, mà chỉ là ngươi nói ta nói. Nếu làm được ba điểm này, như vậy luật pháp, nhân tình, đạo đức sẽ được cân bằng.
.Kỳ thật Đường triều có thể trở thành cường quốc thế giới, cũng chính bởi vì có một bộ pháp luật tốt như vậy, cùng với một loại tinh thần khoan dung, mới có thể tạo nên cơ sở vững chắc cho Đại Đường quật khởi, xây dựng một hoàn cảnh xã hội khoan dung, công bình, hài hòa.
.Nhưng những lời này của Trưởng Tôn Vô Kỵ, hiển nhiên là nhằm vào dân chúng, mà không phải là nhằm vào giai tầng thống trị, lúc trước chính là ông ta một tay bày ra án mưu phản Phòng Di Ái, và còn vu cáo hãm hại đám người Ngô vương Lý Khác, Lý Đạo Tông, ông ta có tư cách đàm luận luật pháp sao? Theo ông ta, ông ta đương nhiên có, đây cũng không tính là chuyện gì cả, đó là đấu tranh chính trị, là đấu tranh thuộc giai tầng thống trị, luật pháp chỉ là vũ khí để bọn họ đánh kẻ thù thôi, bản thân ông ta chính là người lập pháp, bởi vậy luật pháp không phải dây thừng để trói buộc bọn họ.
.- Những lời bàn cao kiến của cữu cữu, trẫm được ích lợi không nhỏ a! Lý Trị từ đáy lòng gật đầu.
.Hàn Nghệ bọn họ cũng đều nhận được ích lợi không nhỏ, nói đích xác rất hay, hơn nữa Đường triều cũng đúng là đã làm như vậy, đức chính phạt phụ, dùng đạo đức để giáo hóa dân chúng, không nên hơi một tí là dùng hình pháp, hiện tại trong đại lao Hình Bộ tổng cộng mới nhốt năm mươi chín người.
.Trưởng Tôn Vô Kỵ nói: - Bệ hạ quá khen.
.Lý Trị ha hả nói: - Vậy chúng ta cùng xem xem những học viên này, có hiểu biết tư tưởng luật pháp Đại Đường ta hay không.
.Hoàng đế tự mình chấm bài thi, vốn là một loại vinh quang, bài thi của người bình thường, Hoàng đế làm sao có thể sẽ xem. Nhưng Lý Trị không tính toán sửa bài, chỉ là chấm bài, xem những học viên này có thật sự quen thuộc đối với luật pháp hay không, bởi vậy Lý Trị và Trưởng Tôn Vô Kỵ chỉ đặc biệt xem hơn phân nửa đều là đề mục phía sau về luật pháp của bài văn kia, đề mục phía trước, bọn họ chỉ xem qua một chút.
.Trưởng Tôn Diên, Độc Cô Vô Nguyệt, Hàn Nghệ ba người lại chưa xem, Trưởng Tôn Diên và Độc Cô Vô Nguyệt thì phải sửa bài thi, Hàn Nghệ tự hỏi thấy không có tư cách đi sửa bài hoặc là chấm bài thi, liền ngồi ở một bên cùng.
.- Bài văn này viết thật sự là quá tốt!
.Lý Trị cầm một tờ bài thi, bỗng nhiên có vẻ rất là kích động, lại đưa cho Trưởng Tôn Vô Kỵ, nói: - Cữu cữu, ngươi xem bài văn này này.
.Trưởng Tôn Vô Kỵ cầm lấy, vừa đọc rất nhanh đã lâm vào trầm tư.
.Đám người Hàn Nghệ, Trưởng Tôn Diên ngơ ngác nhìn nhau, thấy trong mắt lẫn nhau đều là hoang mang, bọn họ cũng chưa được xem bài thi đâu.
.- Không tồi! Không tồi!
.Trưởng Tôn Vô Kỵ đột nhiên cười liên tục đầu, nói: - Bài văn này thật sự là mới mẻ độc đáo, làm người ta hai mắt tỏa sáng nha. Lại nói với Trưởng Tôn Diên: - Diên nhi, đây là con dạy sao?
.Trưởng Tôn Diên mờ mịt nói: - Con không biết gia gia đang nói cái gì?
.Trưởng Tôn Vô Kỵ đem bài thi đưa tới.
.Trưởng Tôn Diên nhận lấy rồi đọc, Hàn Nghệ và Độc Cô Vô Nguyệt cũng đều ngó đầu sang, chỉ thấy tiêu đề viết, giết người thì đền mạng. Lấy đề mục này, rất bắt mắt, đã thành công một nửa.
.Nhưng đây cũng là một bài luận văn phản chứng, quan điểm trong bài văn, chính là giết người đền mạng chính là tâm tính báo thù, nếu như luật pháp là căn cứ vào lễ pháp đạo đức, thì không nên chịu loại tinh thần này, bởi vậy sẽ dẫn phát luận chứng đối với một loạt hình pháp trước mặt luật pháp, ví dụ như nói về đánh người, trong luật pháp Đường triều đánh người cũng chia thành nhiều trình độ đánh đập, có tổn hại da thịt đầu tóc so với không tổn hại, thì hành vi phạm tội nặng hơn rất nhiều, lý do chính là thân thể da tóc, là của cha mẹ cho, căn cứ vào điểm này, như vậy triều đình xử phạt cũng là trượng, tiên hình, triều đình cũng tổn hại da tóc của dân chúng, mặc dù là tội phạm, thì cũng có cha mẹ đấy, cha mẹ là vô tội, triều đình cũng không thể dễ dàng thương tổn cha mẹ tội phạm.
.Đại quy mô luận chứng trong bài văn là chỗ vô nhân đạo của hình phạt hiện nay, tương đương chính là phản đối hình phạt tiên hình và trượng hình và thương tổn phạm nhân.
.Trưởng Tôn Diên bọn họ đọc mà cũng liên tiếp gật đầu.
.Lý Trị như thoáng chút suy nghĩ nói: - Người phạm pháp theo lý thì nên bị phạt, đây là chuyện đương nhiên, nhưng mục đích của tiên hình, trượng hình chủ yếu là để cảnh cáo, hay là để trừng phạt, cũng hoặc là vâng theo tư tưởng giết người đền mạng đây?
.Trưởng Tôn Vô Kỵ vuốt râu nói: - Theo cách nhìn của lão hủ, ba cái này đều có.
.Trượng hình tội phạm, khẳng định cũng có mục đích trấn an người bị hại, có chứa tính chất trả thù.
.Trong phương diện này, Hàn Nghệ có quyền lên tiếng, bởi vì hắn cũng từng bị trượng hình rồi, nói:
.- Bệ hạ, vi thần cho rằng bài văn này viết vô cùng đúng, trượng hình và tiên hình có thể có được cái gì? Để cảnh cáo? Phương pháp xử lý cảnh cáo có rất nhiều, không đáng dùng loại hình phạt này, kết quả như vậy, sẽ chỉ thương tổn đến thân thể phạm nhân, khiến người bị hại xả được tức giận, luật pháp là vì duy trì công chính cùng với trị an, không phải công cụ trợ giúp người ta báo thù. Hơn nữa làm như vậy, đồng thời cũng sẽ cho dân chúng dung nhập một loại tư tưởng giết người thì đền mạng, bất lợi với yên ổn dân gian, không phát ra được bất kỳ ảnh hưởng gì ở bề mặt. Trong bài văn đề xướng dùng lao dịch để thay thế một vài loại trượng hình và tiên hình, là vô cùng đúng, vừa có thể biểu hiện ra tư tưởng lấy nền chính trị nhân từ trị thiên hạ của bệ hạ, có thể sinh ra được giá trị và ích lợi thực chất, cũng có thể phát ra mục đích cảnh cáo.
Bạn cần đăng nhập để bình luận