Hiệp Đạo Xuyên Đường Triều

Chương 1173.1: Đại trí nhược ngu

.- Hàn Nghệ! Hài nhi tham kiến phụ hoàng, mẫu hậu!
.Ba người bước vào trong sảnh, Lý Hoằng nhìn thấy Hàn Nghệ đầu tiên là vô cùng vui vẻ, kích động không thôi, thế cho nên cậu gọi Hàn Nghệ trước tiên, sau đó mới hướng tới Lý Trị, Võ Mị Nương hành lễ.
.Hàn Nghệ chắp tay hành lễ, lập tức nói: - Thần vốn định tìm điện hạ chơi, không ngờ điện hạ đang học bài. Dừng một chút, hắn đảo mắt, nói: - Thật ra thần cảm thấy bất cứ chuyện gì đều phải nghỉ ngơi và lao động kết hợp, vui chơi thích đáng một chút cũng chưa hẳn là không thể, thần thấy điện hạ học hành cũng mệt mỏi, chi bằng nghỉ ngơi một chút đi!
.Nhưng đứa trẻ kia nghe vậy ánh mắt sáng ngời, thật đúng là tri kỷ đến a!
.Lý Trị nghe vậy nổi nóng bất đồng: - Hàn Nghệ, sao khanh có thể dạy thái tử như vậy, thái tử tất nhiên phải lấy việc học làm trọng, hơn nữa Lý Thái sử còn đang giảng bài.
.Ô đệt! Ngươi làm như ta không biết sao, nhưng ai kêu ngươi để cho ta quyết định, ta chỉ đành đưa ra hạ sách này. Hàn Nghệ vội nói với Lý Thuần Phong: - Hàn Nghệ nhất thời nhanh nhảu, vẫn mong Lý Thái sử thứ lỗi.
.Lý Thuần Phong làm sao không biết tâm tư của Hàn Nghệ, cười ha hả nói: - Không sao, không sao!
.Lý Hoằng đột nhiên hứng khởi nói:
.- Hàn Nghệ, ngươi tới đúng lúc lắm, vừa rồi ta đang cùng lão sư đàm luận một câu nói của các bậc tiền nhân, ta cũng muốn nghe xem ý kiến của ngươi.
.- Là vậy sao?
.Hàn Nghệ bắt đầu lau mồ hôi, mẹ nó, lúc dạy học ở trại huấn luyện, đã xem hơn phân nửa thánh kinh Nho gia, hiểu biết về Đạo gia này cũng thật đúng là không nhiều! Vừa suy tư, vừa nói: - Không biết có phải điện hạ ý chỉ là câu nói kia!
.Lý Hoằng nói: - Đung vậy, cổ chi thiện vi đạo giả, phi dĩ minh dân, tương dĩ ngu chi. Dân chi nan trị, dĩ kỳ trí đa. Cố dĩ trí trị quốc, quốc chi tặc; bất dĩ trí trị quốc, quốc chi đức. Nói xong, cậu lại nói với Hàn Nghệ tất cả những lời Lý Thuần Phong giải thích cùng với những thắc mắc trong đầu cậu.
.Lý Trị lúc này mới phản ứng, nhưng y không những không áy náy, ngược lại còn nói: - Hoằng Nhi xem như đã hỏi đúng người rồi, Học viện Chiêu Nghi của mẫu hậu con đầu tiên vẫn là chủ ý của Hàn Nghệ đưa ra.
.Võ Mị Nương gật đầu đồng tình.
.- Thật sao?
.Lý Hoằng nói: - Vậy Hàn Nghệ không công nhận những lời này.
.Lý Trị bỗng nhìn sang Hàn Nghệ, ám chỉ Hàn Nghệ, không được phép không công nhận, bởi vì Lý Đường hoàng thất coi Lão Tử là tổ tiên, ngươi làm thần tử sao có thể không công nhận tổ tiên.
.- Đương nhiên không phải! Hàn Nghệ trước tiên phủ nhận.
.Lý Hoằng ồ một tiếng, nói: - Vậy ngươi nói thử xem ngươi hiểu câu nói này ra sao?
.Tuy nhiên Hàn Nghệ giỏi nhất là đối mặt với tình trạng đột xuất thế này, bỗng nhiên linh cơ nhất động, nói: - Không biết điện hạ đã học qua, đại trí nhược ngu, đại âm hi thanh, đại tượng vô hình. Đây cũng là câu xuất phát từ Đạo đức kinh.
.Lý Hoằng gật gật đầu nói - Cái này ta đương nhiên đã học qua.
.Hàn Nghệ nói: - Thần cho rằng nếu Lão Tử đã nói đại trí nhược ngu, như vậy có thể thấy được lý giải của Lão Tử với chữ ngu, là trí lớn, không phải ngu dốt, cũng không phải thật thà chất phác gì đó. Nếu muốn có được trí tuệ lớn, đương nhiên phải đọc sách, đúng vậy không?
.Lý Hoằng không nói gì, Lý Trị lại nói trước: - Nhưng nếu chữ ngu là biểu hiện cho trí tuệ, như vậy thì khanh giải thích chữ minh thế nào đây?
.Hàn Nghệ sắp phát điên rồi, ngươi thực là cố tình muốn chỉnh ta a!
.Nhưng Lý Trị thực tâm không có ý chỉnh hắn, y là quân chủ, vấn đề này sẽ theo y cả đời.
.Lý Hoằng gật đầu nói: - Phụ hoàng nói đúng, Hàn Nghệ, ngươi hiểu như vậy là không đúng.
.- 'Minh' chính là chỉ sự khôn vặt, so với trí lớn đương nhiên trái ngược.
.Đó là ý nghĩa mơ hồ hàm chứa trong hai câu này, nhưng thật ra trước đó Hàn Nghệ đã nói rõ rồi, ho nhẹ một tiếng, nói: - Kỳ thật vấn đề này có thể dùng phương pháp thay thế trong tư tưởng toán học tiến hành suy luận.
.- Phương pháp thay thế?
.- Không sai.
.Hàn Nghệ nói: - Giống như giải phương trình trong toán học, một cộng x bằng ba, có thể thay từng số vào sau đó kiểm tra xem có đúng không, một cộng một bằng ba hay không?
.Lý Hoằng lắc lắc đầu.
.- Nếu vậy thì ta thử hai. Hàn Nghệ tiếp tục: - Một cộng hai bằng ba?
.Lý Hoằng lập tức gật đầu.
.- Đây chính là phương pháp thay thế. Hàn Nghệ nói: - Chúng ta có thể lấy vài ý nghĩa của chữ "ngu" thay vào đó, sau đó tiến hành suy luận, xem có đúng hay không. Ngoại trừ trí lớn, "ngu" còn có ngu dốt, mang nghĩa thật thà chất phác. Bách tính thiên hạ đều thật thà chất phác, phục tùng mệnh lệnh, nghe theo sự an bài, như vậy có tốt hay không?
.Lý Hoằng nói: - Điều này chẳng lẽ không tốt sao?
.Lý Thuần Phong, Lý Trị cũng tò mò nhìn Hàn Nghệ, những nhu cầu mà bách tính mong ước như vậy mà ngươi có thể nói không tốt sao?
.- Tốt hay không, cũng phải suy luận một chút!
.Hàn Nghệ nói: - Chúng ta giả dụ bách tính thiên hạ đều thật thà chất phác, phục tùng mệnh lệnh. Vậy thì bách tính phục tùng mệnh lệnh của ai đây?
.Lý Hoằng đáp: - Đương nhiên là mệnh lệnh của quân chủ.
.Hàn Nghệ lắc đầu nói: - Cũng không phải, nên là mệnh lệnh của quan viên, bên trên quan viên mới là quân chủ, quân chủ không có khả năng chiếu cố đến mỗi một bách tính, nhất là một số châu huyện ở xa hoàng đế thì càng là như vậy. Nếu dân chúng nhận được kiểu giáo hóa này, bọn họ chỉ biết phục tùng mệnh lệnh của cấp trên, cũng là mệnh lệnh của trưởng quan một châu, vấn đề chính là ở đó, quan viên có phải cũng là người thật thà chất phác hay không?
.Lý Hoằng cũng không ngốc, từ xưa đến nay có biết bao gian thần, sao có thể nói tới thật thà chất phác, lắc đầu nói: - Quan viên có lẽ không thể tính là thật thà chất phác được.
.- Đạo lý chính là như thế! Hàn Nghệ nói: - Vì sao triều Hán có loạn bảy xứ quân, chính là triều Hán đã hiểu sai câu nói này, các chư hầu giơ cánh tay hô hào, kết quả dân chúng hưởng ứng mà nổi dậy, chuyện này người có thể nói dân chúng làm sai sao? Dân chúng đương nhiên không sai, là triều đình bảo họ phục tùng, vậy loạn bảy nước là đúng sao?
.Lý Hoằng lắc đầu.
.- Bởi vậy có thể thấy được.
.- Đáp án này là không đúng. Lý Hoằng theo bản năng nói.
.Thật ra Lý Trị, Võ Mị Nương đều từng nghe lý luận này rồi, cảm thấy quả thực có đạo lý của nó, bởi vậy hoàng đế mới chia tách quân chính quân lệnh, tránh cho kẻ khác một tay nắm hết binh quyền.
.- Chúng ta lại lấy trí lớn thay vào đó xem xem có phải đúng hay không. Hàn Nghệ lại nói: - Nhưng trước hết chúng ta phải hiểu rõ cái gì gọi là đại trí nhược ngu. Thần xin kể cho mọi người một câu chuyện.
.Lý Hoằng nghe vậy ánh mắt sáng ngời, nói: - Vậy ngươi nói mau, ta thích nghe kể chuyện nhất.
.Hàn Nghệ nói: - Ở quê nhà thần Dương Châu có hai ngọn núi, trên mỗi ngọn núi đều có một ngôi đạo quán, dưới chân mỗi ngọn núi đều có một con sông, hơn nữa đạo trưởng của hai ngôi đạo quán đều mê mẩn luyện đan, nhưng mỗi ngày luyện đan, đều sản sinh ra một ít rác, hai đạo trưởng đều bắt đệ tử của mình đem chỗ rác đó tới một hố cát chuyên dùng để lấp rác cách đó mười dặm. Một đệ tử trong số đó thật thà đem rác đến hố cát cách xa mười dặm để chôn, nhưng một đệ tử khác lại không làm như vậy, y chỉ ném rác xuống dòng sông dưới chân núi, y còn cười nhạo đệ tử của đạo quán đối diện ngu dốt, ngươi chỉ cần ném xuống sông, sư phụ ngươi cũng sẽ không biết, cần gì phí công như vậy, thằng ngốc mới làm như thế.
.Cứ như vậy ngày qua ngày, năm qua năm, mười năm sau, sư phụ của bọn họ đều qua đời, bọn họ kế thừa đạo quán, trở thành người đứng đầu một quán, tuy nhiên người đệ tử mà hàng ngày chạy mười dặm để chôn rác đó, hương khói đạo quan của gã càng ngày càng vượng, còn đạo quán kia thì môn thính la tước, chung quanh hoang tàn vắng vẻ, làm cho đệ tử kia vừa mới lên làm đạo trưởng đã chết đói rồi.
Bạn cần đăng nhập để bình luận