Hiệp Đạo Xuyên Đường Triều

Chương 1173.2: Đại trí nhược ngu

.Lý Hoằng ngạc nhiên hỏi: - Là vì sao lại vậy?
.Hàn Nghệ cười nói: - Bởi vì rác đấy đều có độc, đệ tử đó tự cho là mình thông minh vứt rác xuống sông, làm cho tôm cá chết hết, đất đai cũng bị ô nhiễm, tìm ra không được lương thực, kết quả dân chúng xung quanh đều rời đi, còn một vị đệ tử bị cho là ngu dốt kia, nghe theo sư phụ dạy bảo, mỗi ngày đều đem rác đi chôn cách mười dặm, bởi vậy xung quanh sơn thanh thủy tú, nhân đinh hưng vượng, hương khói của đạo quán đương nhiên tốt.
.Lý Hoằng gật gật đầu nói: - Thì ra là thế!
.Lý Thuận Phong cũng mỉm cười gật đầu.
.Hàn Nghệ nói tiếp: - Đây chính là đại trí nhược ngu. Vì sao trên đời này lại có nhiều quy củ rườm rà như vậy, thật sự là rất tốn công, một chút tự do cũng không có, sống như vậy mệt mỏi biết bao! Giống như so với việc ra vào cổng thành vậy, có cổng để dành riêng cho việc vào thành lại có cổng chỉ dành riêng cho việc ra khỏi thành, vì sao không thể vào thành từ bên này, lại phải đi vòng đoạn đường rất xa đến cổng chuyên dùng để vào thành, đây chẳng phải ngốc sao?
.Điều này đương nhiên là ngốc, làm người phải biết tùy cơ ứng biến, ngươi đi vào từ bên này, kỳ thật cũng không vấn đề gì, dù sao cũng không có bao nhiêu người ra khỏi thành. Nhưng vấn đề là, ngươi làm như vậy, chẳng khác nào là phá vỡ quy củ, như vậy sau này ai ai cũng đều làm như vậy, sẽ tạo cho tất cả mọi người muốn đi lại gần hơn, muốn thuận tiện, dần dần, sẽ làm cho cửa thành hỗn loạn, đẩy mọi người vào thế tiến thoái lưỡng nan, kết quả là còn có thể gây hại cho chính mình. Bởi vậy chữ ngu trong đại trí nhược ngu, thật ra là có thể thông qua tinh thần của Pháp gia, cùng với nhân, nghĩa, lễ, trí, tín của Nho gia. Giống như mấy kẻ đại gian đại ác, đều tự cho là mình thông minh, một tay che trời, hô mưa gọi gió, nhưng đến cuối cùng đều là hại người hại mình.
.Hàn Nghệ lại hỏi: - Vậy điều này cần gì?
.- Là giáo hóa sao?
.- Nên giáo hóa thế nào đây ?
.- Đọc sách.
.- Bây giờ điện hạ đã hiểu vì sao hoàng hậu thành lập Học viện Chiêu Nghi rồi chứ! Hàn Nghệ cười nói: - Thần thường nghe được có vài quan viên, luôn nói cái gì mà điêu dân phạm thượng, điêu dân này, điêu dân kia, thần nghe như thế thì cảm thấy rất buồn cười.
.Lý Hoằng hiếu kỳ nói: - Tại sao lại vậy?
.Hàn Nghệ nói: - Dân chúng không có đọc sách, bọn họ chỉ biết cày ruộng, nào biết cái gì là nhân nghĩa lễ trí tín, lời nói không hợp tai đương nhiên liền động thủ, không có cơm ăn đương nhiên làm phản, người còn hy vọng xa vời muốn bọn họ lễ độ nho nhã, đây không phải lập luận ly kỳ, hư ảo sao. Quan viên chỉ biết hàng ngày quát tháo điêu dân, nhưng bọn họ có nghĩ tới hay không, những điêu dân này từ đâu mà đến, chính là những người nông dân thiếu đi sự giáo dục, nếu người không cho bọn họ đọc sách, vậy người sẽ nhận lại sự ngang tàn của bọn họ, cái này không thể trách bọn họ.
.Đối với quân chủ mà nói, dân chúng ngu muội chỉ có thể an định nhất thời, giống với đệ tử của đạo quán kia, y được nhàn nhã mười năm, lại hại mình cả đời. Lại nói đến loạn bảy nước của triều Hán, sự thật thì Hán Cảnh Đế cùng dân chúng có mối quan hệ thế nào, chỉ là lợi ích cá nhân của thất vương mà thôi, vì thế bọn họ không tiếc gây tổn hại đến lợi ích quốc gia, nếu dân chúng đều có thể phân biệt thị phi, cuộc sống hiện tại của ta tốt biết bao nhiêu, dựa vào cái gì lấy tính mạng của mình chạy đi tạo phản vì lợi ích của một mình ngươi, kết quả cũng rất rõ ràng, hơn mười vạn dân chúng ngù ngờ mất đi tính mạng, bọn họ thậm chí còn không biết vì sao phải đánh trận chiến này?
.Nhưng nói đi cũng phải nói lại, Hán Vũ Đế chinh phạt Hung Nô, Thái Tông Thánh Thượng đông chinh Đột Quyết, đây cũng là chiến tranh. Một vài bách tính ngu muội sẽ nghĩ, việc trồng trọt của ta đang tốt, hà cớ gì ta đi đánh giặc, ta có thể được cái gì? Dù sao bọn họ đánh ở phương bắc, ta ở phương nam, không ảnh hưởng gì tới ta. Nhưng nếu bọn họ biết đạo lý không có da thì lông cũng không còn, bọn họ sẽ hiểu, nếu chúng ta đều không đánh trận chiến này, quốc gia ắt sẽ diệt vong, chúng ta sẽ trở thành đầy tớ của Hiệt Lợi, mỗi ngày ta đều sẽ sống trong nước sôi lửa bỏng, cày ruộng thì có phần ngươi, mà lương thực thì ngươi đừng có nghĩ tới.
.Chúng ta là vì quốc gia mà chiến đấu, chúng ta là vì hậu thế mà chiến đấu, chúng ta là vì hòa bình mà chiến đấu, chúng ta nhất định phải ngăn cản bất cứ kẻ thù nào xâm lấn quốc gia của chúng ta, đối mặt với kẻ thù man dợ, chúng ta chỉ có thể lấy chiến dừng chiến, bằng không, chúng ta sẽ xong đời. Cũng đều là chiến tranh, một là cuộc chiến phi nghĩa, một là cuộc chiến chính nghĩa, nhưng người có thể hy vọng xa vời rằng dân chúng ngu muội sẽ hiểu được những điều này sao?
.Thao thao bất tuyệt một hồi, Hàn Nghệ miệng đắng lưỡi khô, chẳng những không có lấy một chén trà, quan trọng là ngay cả một chút phản ứng cũng không có, dù sao cũng có Lý Trị ở đây, hắn cũng không nói cái gì là sai, vội hỏi: - Thần tài sơ học thiển, đây chỉ là ý kiến cá nhân của thần, cũng không phải là chân lý, điện hạ nghe vậy thôi là được.
.Lý Trị khẽ giật mình, cười ha hả nói: - Hay cho đại trí nhược ngu, nói rất hay! Thật sự nói rất hay! Đây mới là tư tưởng Đạo gia chân chính, trẫm cũng từ đó thu được ích lợi không nhỏ a!
.Lý Thuần Phong cũng cảm khái nói: - Ta ngộ đạo cũng mấy chục năm, nhưng kém xa Hàn Thị lang rồi, hổ thẹn, hổ thẹn!
.Hàn Nghệ vội vàng: - Lý Thái sử khiêm nhường rồi, sở dĩ ta nghĩ như vậy, không phải là bởi vì ta thông minh nhiều, chỉ là bởi vì lúc nhỏ ta không đọc sách, bởi vậy lúc nhỏ cũng đã từng làm không ít việc hỗn trướng.
.Lý Hoằng hiếu kỳ nói: - Lúc nhỏ ngươi đã làm chuyện hỗ trướng gì, có thể nói ta nghe một chút không?
.Hàn Nghệ hổ thẹn nói:
.- Không giấu gì điện hạ, mấy việc như trộm gà trộm chó, thần đều là đã làm.
.Lý Hoằng kinh ngạc: - Thật vậy sao?
.Hàn Nghệ gật đầu nói: - Thế nên mỗi ngày thần thức dậy việc đầu tiên chính là hướng lên trời sám hối, cầu xin tha thứ, và làm nhiều việc thiện, hy vọng có thể bù đắp cho những sai lầm trước đây.
.Võ Mị Nương nghe hắn nói xàm, lừa gạt con trai mình, nói: - Bây giờ khanh cũng chẳng kém a!
.Lý Trị cười, nói:
.- Hoàng hậu nói không sai!
.Hàn Nghệ ngượng ngùng bào chữa: - Bệ hạ, hoàng hậu nói phải, thần nhất định sửa bỏ thói quen xấu của mình.
.Lý Hoằng cũng cười khanh khách, đột nhiên hiếu kỳ nói: - Nếu giáo dục đã có lợi cho quốc gia, vậy vì sao phụ hoàng không xây dựng thêm nhiều trường học, như vậy sẽ càng có nhiều người hơn nữa có thể đọc sách?
.Lý Trị sững sờ, thoáng gật đầu, nói: - Kiến nghị của Hoằng Nhi, phụ hoàng tiếp nhận, phụ hoàng sẽ xem xét.
.Lý Hoằng nói: - Phụ hoàng, hài nhi muốn lấy tiền phụ hoàng ban cho hài nhi quyên góp cho quỹ giáo dục của mẫu thân, không biết có được không?
.Lý Trị cười nói: - Phụ hoàng đã ban cho con, đương nhiên do con làm chủ.
.Võ Mị Nương trìu mến cười nói: - Đứa nhỏ này.
Bạn cần đăng nhập để bình luận