Hiệp Đạo Xuyên Đường Triều

Chương 1399: Mua và bán.

.Thật ra lần này Hàn Nghệ trở về, nhưng thật không dám nói là trở về lĩnh công, bởi vì việc hắn làm ở An Tây Đại đô hộ phủ, căn bản chưa từng báo cáo với Lý Trị, nhưng đây không phải chuyện nhỏ. Hàn Nghệ cũng không phải thành tâm, bản thân cũng không nghĩ đến mình sẽ đi đến Tây Bắc nhanh như vậy, đâu có kịp hồi báo chứ, nhưng việc hắn làm cũng thật không phải là đột nhiên, là hắn sớm đã lên kế hoạch xong rồi.
.Hàn Nghệ giải thích đại khái ngọn ngành sự việc một lượt, sau đó trình lên một cuốn sổ, hiển nhiên là sớm đã có chuẩn bị.
.- Điều lệ thương nhân?
.Lý Trị cầm tấu chương Hàn Nghệ trình lên, vừa mới mở ra đã không khỏi sửng sốt.
.Hứa Kính Tông, Lý Nghĩa Phủ bọn họ nghe vậy không khỏi nhíu mày, lộ ra vẻ nghi hoặc. Điều lệ thương nhân này thì bọn họ cũng không xa lạ, nhưng vấn đề ở chỗ điều lệ thương nhân là dùng để hạn chế thương nhân, tỷ như thương nhân không được ngồi xe ngựa chẳng hạn. Nhưng bản điều lệ thương nhân này là xuất phát từ tay một thương nhân như Hàn Nghệ, đương nhiên bọn họ biết cái này rất khác với điều lệ thương nhân trước đây.
.Lý Trị lại tiếp tục đọc, càng đọc lại càng kinh ngạc, mắt trợn lên thật to, tựa như đang nói, còn có thể chơi như thế này.
.Đám người Lý Nghĩa Phủ, Hứa Kính Tông thấy sắc mặt khác thường của Lý Trị, trong lòng hết sức tò mò.
.Trôi qua một lúc lâu, ánh mắt Lý Trị dần dần trở nên hoang mang.
.Hứa Kính Tông biết Lý Trị đã xem xong rồi, vì thế nói: - Bệ hạ, có thể cho phép lão thần xem thử không?
.Lý Trị ngẩn ra, đưa tấu chương cho Trương Đức Thắng ở bên cạnh, Trương Đức Thắng lập tức chuyển tấu chương cho Hứa Kính Tông.
.Hứa Kính Tông nhận lấy, lập tức mở ra xem, ánh mắt liếc vội, giật mình, xem xong, lắc đầu nguầy nguậy nói: - Không thể, không thể, điều này làm sao có thể được, đây quả thực ở nói hươu nói vượn.
.Lý Nghĩa Phủ càng thêm tò mò, nhỏ giọng nói:
.- Hứa Thị trung.
.Hứa Kính Tông đưa tấu chương cho Lý Nghĩa Phủ, lại nói với Lý Trị: - Bệ hạ, điều này không thể nào được, từ xưa đến nay, đều là sĩ nông công thương, sao có thể lấy thương làm đầu chứ? Đây vốn chính là hành vi đầu đuôi lẫn lộn.
.Hàn Nghệ đã sớm dự đoán được Hứa Kính Tông bọn họ nhất định sẽ phản đối, thần sắc yên định, yên tĩnh như nước giếng, không vội không chậm nói: - Hứa Thị trung, ông kích động như vậy làm gì, địa khu Tây Bắc này từ xưa đến nay đều là sĩ nông công thương? Ta cũng chưa từng nghe nói, Tây Bắc có sĩ tử sao? Nói giống như thế vậy.
.- Ngươi
.Hứa Kính Tông lập tức tịt ngòi rồi, lão theo bản năng đã coi Tây Bắc là Trung Nguyên rồi.
.Lý Trị nói: - Hàn Nghệ, tại sao khanh lại làm như vậy?
.Hàn Nghệ lập tức nghiêm túc nói: - Hồi bẩm bệ hạ, lúc ấy thần cũng là thuận thế mà làm. Không giấu bệ hạ, hiệp định bãi cỏ trước đây và để thương nhân đến Tây Bắc đầu tư sửa đường, giành được thành công cực lớn ở địa khu Tây Bắc, cũng là bởi vì như vậy, dẫn đến bách tính Tây Bắc hết sức tôn sùng buôn bán. Lúc ấy thần cũng cảm thấy hết sức kinh ngạc, tại sao thương nhân lại được hoan nghênh như vậy ở Tây Bắc, khi thần hỏi thăm, mới biết thì ra điều này có quan hệ cực lớn với tập tục của dân tộc du mục. Tập tục sinh hoạt của dân tộc du mục và dân tộc Trung Nguyên khác nhau rất lớn. Dân tộc nông canh trước nay vẫn luôn là bám rễ một nơi, rất nhiều người cả đời cũng chưa từng ra khỏi thôn, còn dân tộc du mục thì không có chỗ ở cố định, vào nam ra bắc, nhưng mục đích thì giống nhau, mọi người đều là vì kế sinh nhai. Mà buôn bán cũng là kế sinh nhai, chỉ là buôn bán coi trọng tính lưu thông, bởi vậy tập tục của dân tộc du mục và đặc chất của thương nhân vô cùng ăn khớp. Hơn nữa, trong dân tộc du mục có rất nhiều bộ lạc rất hứng thú với buôn bán.
.Hứa Kính Tông nói: - Chính là vì như thế, người Hồ này vĩnh viễn đều là man di, không thể giáo hóa. Theo lão phu thấy, muốn giao hoa người Hồ này, đầu tiên phải thay đổi loại tập tục thô lỗ này của bọn họ, ngươi xem người Hồ ở Trung Nguyên với người Hồ ở thảo nguyên khác nhau rất lớn, chính bởi vì bọn họ đã học tập văn hóa của Trung Nguyên chúng ta.
.Hàn Nghệ cười nói: - Hứa Thị trung, ông đang nói đùa sao? Ngay cả Hán Hồ mà ông cũng không phân rõ, ồn ào cái gì chứ!
.Hứa Kính Tông thẹn quá thành giận nói: - Ngươi nói lão phu ngay cả Hồ - Hán cũng không phân rõ?
.- Chẳng lẽ không đúng sao? Hàn Nghệ hừ nói: - Cái gì gọi là Hồ? Cái gì gọi là Hán? Ông để người Hồ búi tóc, mặc áo dài, ông phân biệt rõ y là Hồ hay Hán sao? Sống ở thảo nguyên chăn ngựa thả dê chính là người Hồ, sống ở Trung Nguyên cày ruộng trồng dâu chính là người Hán, tập tục này có thể sửa sao? Muốn sửa, được thôi, ông đi bảo người Hồ trồng ra lương thực trên thảo nguyên xem.
.Hứa Kính Tông cãi: - Ngươi quả thực chính là ở già mồm át lẽ phải, lão phu nói là lễ nghi nhân luân, chăn ngựa thả dê và cày cấy dệt vải không có gì khác nhau, chúng ta cũng có thể thi hành sĩ mục công thương ở Tây Bắc, những gì ngươi nói cũng không phải là đạo lý lấy thương làm đầu.
.Hàn Nghệ cười nói: - Vừa nãy ta đã nói rồi, đó là ta thuận thế mà làm, không phải ra muốn cưỡng hành phải lấy thương làm đầu, là bách tính của địa khu Tây Bắc vốn đã tôn sùng hành thương. Ông muốn lấy sĩ làm đầu, vậy ông nói nên làm sao để khiến những người Hồ đó tiếp nhận quan niệm này của ông. Ông đừng tưởng rằng người ta đều là kẻ ngốc, chơi bút mực, chơi thi từ, người Hồ có thể là đối thủ của người Hán sao? Mà lối ra cuối cùng của sĩ tử là con đường làm quan, nếu như tuân theo sĩ nông công thương, vậy người Hồ rất tất nhiên sẽ hạ xuống làm bách tính bậc hai, không khác gì bộ khúc, bởi vì bọn họ rất khó thi đỗ làm quan, vĩnh viễn không thể làm bước lên con đường làm quan. Ông cho rằng những người Hồ đó sẽ chấp nhận sao? Hơn nữa, vậy là đi ngược lại với tư tưởng "yêu thương như nhau" của tiên đế.
.Hứa Kính Tông hừ nói: - Nếu Đại Đường ta đã thống trị bên đó, bách tính ở đó chính là con dân của Đại Đường ta, vậy đương nhiên phải theo chế độ của Đại Đường ta mà định.
.Hàn Nghệ cười nói: - Hứa Thị trung, bây giờ ta mới phát hiện, hóa ra Thái Tông thánh thượng luôn luôn khao khát cầu hiền, vậy mà lại để sót một vị nhân tài kinh thiên vĩ địa là ông đây. Lúc trước khi thương lượng làm sao thống trị Đông Đột Quyết, thì ông nên lên tiếng, nói với tiên đế, ông có cách thi hành lễ nghĩa nhân luân của Trung Nguyên ta, văn hóa văn minh của Trung Nguyên ta, chế độ nhân văn của Trung Nguyên ta, sao phải hao tâm tốn sức sắc phong khả hãn làm gì, trực tiếp phái Hứa Thị trung ông đi quản lý không phải là được rồi à.
.Nói xong, hắn lại hướng tới Lý Trị chắp tay, nói: - Bệ hạ, thần bất tài, hay là người để Hứa Thị trung đi làm việc này đi, thần tin chắc chắn Hứa Thị trung có thể khiến bách tính thảo nguyên chấp nhận chế độ sĩ mục công thương và lễ nghĩa nhân luân của Trung Nguyên ta.
.Lý Trị cau mày nói: - Quốc gia đại sự há phải là trò đùa, khanh thân là trọng thần triều đình, sao có thể hành động theo cảm tính.
.Đương nhiên y biết việc này không đơn giản. Nếu đơn giản như Hứa Kính Tông nói, thì Lý Thế Dân sớm đã làm như vậy rồi, Đô hộ phủ này khởi nguồn từ Hán, nhưng mới duy trì được bao lâu đã bị người Hồ lật đổ rồi, bởi vậy Lý Thế Dân mới dùng tư tưởng lấy đức thu phục người để thống trị dân tộc thiểu số, chỉ cần các ngươi đừng gây chuyện cho ta là được rồi.
.Hàn Nghệ cúi đầu nói: - Thần có tội.
.Lúc này Lý Nghĩa Phủ cũng đã xem xong, sau đó hai tay chuyển cho Lý Tích, rồi lại hướng tới Lý Trị nói: - Bệ hạ, người Hồ vốn đã không biết lễ nghĩa nhân luân này, là lấy thương là đầu, hay là lấy sĩ làm đầu, thần cho rằng cũng không quá quan trọng, nhưng luật thuế mà Hàn Thị lang đưa ra đây, thần lại cho rằng không thỏa, thu thuê là chuyện lớn của quốc gia, lý nên do triều đình quyết định, sao có thể để cho những tù trưởng đó quyết định? Hơn nữa kiểu nộp thuế này chỉ giới hạn ở quan hệ của địa phương và bách tính, không hề có chỗ lợi gì đối với tài chính quốc gia.
.Hàn Nghệ cười nói: - Lý Trung thư nói vậy sai rồi, hiện giờ Hộ Bộ hàng năm đều phải phát tiền cho các Đô hộ phủ, nếu như áp dụng bộ luật thuế này, ít nhất có thể giảm bớt áp lực của quốc khố, sao có thể nói không hề có áp lực chứ!
.Lý Nghĩa Phủ nói: - Hiện giờ Đại Đường ta vừa mới chinh phục địa khu Tây Bắc, tạm thời không thu thuế chỉ là kế ngắn hạn, tương lai vẫn sẽ thu thuế, nhưng nếu áp dụng luật thuế của Hàn Thị lang, tương lai có thể không dễ thay đổi nữa.
.Hàn Nghệ cười ha hả nói: - Lý Trung thư, Tây Bắc quả thực là vừa mới chinh phục, nhưng Đông Đột Quyết cũ thì sao? Đã không ít năm rồi phải không, mà cũng luôn không đặt thuế thường niên, triều đình cũng vẫn luôn thỏa mãn với việc trưng thu cống nạp. Tại sao Lý Trung thư không kiến nghị bệ hạ trưng thu thuế thường niên ở Đông Đột Quyết cũ? Luật thuế này của ta tuy không mang lại hiệu ích lớn như luật thuế Trung Nguyên, nhưng ít nhất cũng quy định rõ ràng, là thuế thường niên, là một kiểu tiến bộ so với chế độ ràng buộc, hơn nữa còn nhận được sự tôn sùng sâu sắc của các bộ lạc Tây Bắc, tại sao sự tiến bộ rõ ràng, rơi vào miệng Lý Trung thư, lại biến thành không hề có chỗ lợi? Ta thật không hiểu nổi. Nếu Lý Trung thư có thể nghĩ cách trung thu thuế thường niên ở Đông Đột Quyết cũ, và còn không gây ra tranh cãi, ta sẽ rút lại lời ta nói, hơn nữa còn nhận tội xin lỗi Lý Trung thư, nếu như Lý Trung thư có thể nhận học sinh ta đây, ta nguyện bái ông làm thầy.
.Nếu Lý Nghĩa Phủ có khả năng này, lão ta sớm đã thượng vị rồi.
.Lão ta và Hứa Kính Tông đều xuất thân là người đọc sách, đương nhiên là tuân theo cổ chế, và còn coi thường người Hồ, Hàn Nghệ làm vậy hoàn toàn là đi ngược lại, vượt khỏi quy củ quá mức, bởi vậy bọn họ không thể chấp nhận được.
.Nhưng bất kể nói như thế nào, Hàn Nghệ đều đã tiến thêm một bước tăng cường sự thống sự của triều đình đối với dân tộc thiểu số, trước đây đều là thường thường tiến cống, triều đình còn phải tặng lại lễ vật, quan hệ cũng giống như phiên quốc và tông chủ quốc vậy, nhưng Hàn Nghệ làm như vậy, ít nhất mỗi năm cũng có thuế má, đừng xem thường chút ít thuế má này, đây cũng là sự tiến bộ rất lớn đó nha.
.Lý Trị đột nhiên nói: - Được rồi, các khanh đừng cắt ngang lời Hàn Nghệ, trước hết nghe Hàn Nghệ nói xong đã.
.Hứa Kính Tông, Lý Nghĩa Phủ lập tức lui xuống.
.Lý Trị lại nói với Hàn Nghệ: - Khanh nói tiếp đi.
.- Vâng!
.Hàn Nghệ nói: - Sở dĩ thần đi Tây Bắc là vì lời mời của Tô lão tướng quân, vốn là không có dự tính này, bởi vậy tất cả những thứ này thật sự là thần nảy sinh ý tưởng vào lúc đó, chứ không phải là sớm đã lên kế hoạch sẵn. Tại sao thần lại làm như vậy, chính là bởi vì khi thần đến Tây Bắc, nhìn thấy một cảnh khiến thần kinh ngạc.
.Lý Trị ồ một tiếng nói:
.- Là gì?
.Hàn Nghệ nói: - Chính là người Hán và người Hồ giao tiếp hết sức hòa hợp, mọi người tuy hai mà một, đoàn kết một lòng, cùng nhau nỗ lực, điều này hoàn toàn khác với lần trước thần đi Tây Bắc.
.Lý Trị kinh ngạc nói: - Chuyên nay la thât?
.Hàn Nghệ nói: - Nếu bệ hạ không tin, có thể phái người đến thị sát, thần tuyệt không có nửa câu nói ngoa.
.Lý Trị lại hỏi: - Vì sao lại vậy?
.- Đều bởi vì thông thương. Hàn Nghệ nói: - Lúc trước triều đình khuyến khích thương nhân đi Tây Bắc hành thương, thương nhân Trung Nguyên đã mang đi lượng lớn của cải, cùng với thương phẩm mà thường ngày bách tính Tây Bắc cần đến, mà lúc đó bách tính Tây Bắc đang cần những thứ này, nhu cầu cung ứng ăn khớp với nhau, hai bên hoàn không có lý do đối địch, hơn nữa mọi người đều cùng chạy về một mục tiêu, chính là kiếm tiền, không cùng chí hướng thì không thể cùng nhau mưu sự nghiệp được, mà hiện giờ hai bên lại là cùng chung chí hướng. Tiếp đến chính là tập tục của hai nơi vốn khác nhau rất lớn, cho dù là địa khu Trung Nguyên, phong thổ nhân tình của các nơi cũng không giống nhau, còn có hương thân ở bên cạnh phụ trợ, càng huống hồ Trung Nguyên và thảo nguyên, muốn thay đổi là chuyện không thể nào. Nguyên nhân thì trước đó thần cũng đã nói rồi, nhưng triều đình nhất định phải khiến hai nơi dung hợp với nhau, ngược lại, nếu như khoảng cách càng lớn, cả đời không qua lại với nhau, không nhận thức lẫn nhau, vậy sao có thể nói là con dân của một quốc gia, mâu thuẫn sẽ chỉ càng ngày càng kịch liệt. Nhưng để nông phu đi Tây Bắc, hiển nhiên là không thể nào, sĩ tử cũng là không thể, duy chỉ có thương nhân đồng ý đi Tây Bắc. Việc mua mua bán bán này là không thể phân tách, nếu chỉ có một bên thì nhất định xong đời rồi. Nếu như lấy buôn bán để liên hệ hai nơi, vậy thì có thể ràng buộc chặt chẽ bách tính của hai nơi với nhau, làm được đến mức trong ta có ngươi, trong ngươi có ta, bởi vậy thần mới kiến nghị nguyên tắc lấy thương làm đầu ở Tây Bắc.
Bạn cần đăng nhập để bình luận